2018-40 Koolmees heeft namens het kabinet op 27 september 2018 een brief gestuurd aan de Tweede Kamer. In de brief is de aanpak opgenomen om met alle belangengroeperingen te komen tot een doorbraak in een Leven lang Ontwikkelen (‘LLO’). Uit diverse onderzoeken blijkt dat de inspanningen van de werkgevers op het gebied van duurzame inzetbaarheid (‘DI’) ver achter blijven. De maatregelen zien tot dusver vooral op het ontzien van oudere werknemers nu zij langer moeten doorwerken. Meest populair zijn seniorendagen, aangepaste werktijden en -roosters, ontslaan van bepaalde werkzaamheden.
Begrijpelijk, maar dit biedt geen oplossing voor de toekomst. De maatregelen zijn kortetermijn gericht op het ‘repareren’ en niet op ‘vooruitkijken’. Het treffen van maatregelen vindt veelal plaats als het al te laat is (meer verlof bij bereiken bepaalde leeftijd, volgen van een cursus bij ontslag, aanpassen werk bij arbeidsongeschiktheid). Korte termijn ouderenbeleid dus. Uit diverse onderzoeken blijkt ook dat:
- werkgevers worstelen met concrete invoering van DI (nu kosten opbrengsten op lange termijn, financiële crises beperkten investeringen, beperkt tot ouderenbeleid);
- werknemers zelf niet tot actie komen (beperkt inzicht in arbeidsvoorwaarden, beperkt inzicht in opleidingsmogelijkheden, geen inzicht in noodzaak employable te worden/zijn).
Het kabinet benadrukt de noodzaak tot blijvend ontwikkelen (employagility):
- economisch: bedrijven kennen steeds kortere levenscyclus, sturen op toegevoegde waarde wordt key. Noodzaak: flexibiliteit
- demografisch: vergrijzing/ontgroening. Noodzaak: langer doorwerken en multi stage careers
- politiek: overheid trekt zich terug als vangnet, bouwt maatregelen af, zorgkosten zijn niet te houden. Noodzaak: zelfzorgzaamheid
- technologisch: automatisering, robotisering en intelligence gaan de inhoud van werk versneld wijzigen. Noodzaak: blijven ontwikkelen
Het is zorgelijk dat sociale partners tot dusver niet afkomen met een structurele gerichte aanpak. Achter de schermen vindt er nu eindelijk door partijen overleg plaats. Daarom neemt Koolmees nu het heft in handen en lanceert een meerjarig plan. Een plan waarin voor alle betrokken partijen (cao-partijen, de SER, O&O-fondsen) een rol is weggelegd. De volgende uitgangspunten staan in het plan centraal:
- portal mijnleerwerkoverzicht.nl (vergelijk mijnpensioenoverzicht.nl)
- individueel leerbudget inclusief gunstige kredietfacitliteit
- budget is persoonlijk en kan worden meegenomen naar volgende werkomgeving
- fiscale maatregelen
Er ligt nu in ieder geval een werkstuk, het wachten is op korte termijn actie van betrokkenen.
