2017-31 Eerder berichtte ik dat het in een beschikbare premieregeling tot 1 september 2016 verplicht was om het opgebouwde pensioenkapitaal op de pensioendatum in zijn geheel aan te wenden voor een vaste (dat wil zeggen gelijkblijvende) en levenslange pensioenuitkering (zie 2017-27 en 2016-01). Hoewel dit pas speelt op en na de pensioendatum worden de relevante keuzen bij voorkeur gemaakt (ver) voor de pensioendatum. Voortaan is het namelijk mogelijk om tot (we noemen dat de opbouwfase) en na (we noemen dat de uitkeringsfase) de pensioendatum langer en risicovoller (door) te beleggen. Er is hierdoor kans op een hoger pensioen, maar ook op een lager pensioen. De standaard (de zogenaamde default) blijft (het voorsorteren op) een vaste uitkering, maar de werknemer kan kiezen voor (het voorsorteren op) een variabele uitkering (dat wil zeggen: kiezen voor doorbeleggen). Het is vanzelfsprekend dat de werknemer hierover grondig moet worden voorgelicht.
De vraag is of werknemers bereid zijn om (zonder goede en gerichte begeleiding) meer risico te lopen dan ze zouden kunnen of (zelfs) moeten lopen. Voorlichting blijkt daarbij erg belangrijk. Uit diverse recente onderzoeken blijkt dat werknemers het positieve (en voor een koopkrachtbestendige pensioen noodzakelijke) effect van beleggingsrisico’s op de uiteindelijke pensioenuitkering onderschatten en het resultaat van het negatieve effect overschatten. Op dit moment zijn er ook modellen in ontwikkeling (bijvoorbeeld de zogenaamde Pension Builder, op initiatief van Robeco en Achmea) die er voor moeten zorgen dat de betreffende deelnemer snel bekend raakt met de werkelijke impact van de beleggingsrisico’s om vervolgens gericht het risicoprofiel te kunnen uitvragen. Op dit moment begeleid ik een afstudeerproject naar de keuze die deelnemers (nu, dat wil zeggen de komende maanden) kunnen maken in de opbouwfase. Omdat ze nu al in een beschikbare premieregeling zitten en die mogelijkheid krijgen aangeboden, of wanneer op dit moment tussen werkgever en werknemers wordt overlegd over een overstap van een verzekerde middelloonregeling naar een middelloonregeling bij een Apf of een beschikbare premieregeling (bij een Apf, PPI of verzekeraar). De centrale onderzoeksvraag is of werknemers ook daadwerkelijk kiezen voor doorbeleggen. De uitkomsten van het onderzoek volgen in de maand juni.
Voor meer informatie: Edwin Schop (eschop@flexisgroep.nl) of Vreni van Herk (vvanherk@flexisgroep.nl).
